Prof. Dr. Yaşar: İzmir rezerv suyunu da harcadı

Seza Nur ALPDÜNDAR/İZMİR, (DHA)- TÜRKİYE Bilimler Akademisi (TÜBA) Çevre, Biyoçeşitlilik ve İklim Değişikliği Çalışma Grubu Üyesi Prof. Dr. Doğan Yaşar, İzmir'de barajlarda su seviyeleri kritik düzeye inerken yer altı su rezervlerinin de tükendiğini belirterek, "Bursa'da suyun yüzde 10'u, Ankara ve İstanbul'da yüzde 1'i yer altından sağlanıyor. Onların yer altı suları rezerv olarak duruyor ama biz rezerv suyumuzu da harcadık" dedi.

İzmir'in içme suyu ihtiyacının büyük kısmını karşılayan Tahtalı Barajı'ndaki su seviyesi, tarihinin en düşük düzeyi olan yüzde 1,54'e geriledi. Barajlardaki suyun azalmasıyla birlikte ihtiyacın önemli bölümü yer altı su kaynaklarından sağlanmaya başlandı. Kuyuların derinlere inmesi, kentin rezerv niteliğindeki yer altı sularını da riske soktu. Tahtalı Barajı'nın 300 milyon metreküplük aktif hacmi bulunduğunu, barajda yaklaşık 4 milyon metreküp su kaldığını söyleyen Türkiye Bilimler Akademisi (TÜBA) Çevre, Biyoçeşitlilik ve İklim Değişikliği Çalışma Grubu Üyesi Prof. Dr. Doğan Yaşar, "Bu ayın sonunda oran yüzde 1'in altına düşecek. Geçen yıl bu dönemde barajdan günlük 230 bin metreküp su çekilirken, bugün 50 bin metreküplere düşürüldü. Psikolojik olarak barajı tamamen boşaltmamaya çalışıyorlar. Gördes Barajı'nın ölü hacminden su çekilmesi ise çok büyük bir yanlış" ifadelerini kullandı.

'İZMİR SU FAKİRİ BİR KENT'

İzmir'in su açısından Türkiye ortalamasının da altında olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Yaşar, "Türkiye'de yıllık kişi başı su potansiyeli bin 340 metreküp. Bin metreküp fakirlik sınırıyken, İzmir 600 metreküple fakirin de fakiri bir kent. Barajlarda su bittiğinde yer altı suyuna geçilir. Ama İzmir, barajlar doluyken bile suyun yüzde 50-55'ini yer altından çekti. Bu nedenle kuyular çok derinleşti, artık 300 metrenin altında kuyu yok. Kuyulardan çekilen su, 2-3 bin yıl önce yağan yağmurlardan kalma" dedi.

'GRİ SU TARIMA KAZANDIRILMALI'

Çiğli Atıksu Arıtma Tesisi'nde günde 600 bin metreküp gri suyun denize bırakıldığını belirten Prof. Dr. Yaşar, bu suyun arıtılarak tarıma kazandırılması gerektiğine dikkati çekip, "Bu suyu Menemen ve Gediz ovalarına yönlendirmeliyiz. Yeterince arıtılamadığı söyleniyor ama arıtmak zorundayız. Tarımda kullanılacak suyu yer altından çekmek yerine gri suyla desteklemeliyiz” dedi.

Ankara, İstanbul ve Bursa'da da dönemsel su sorunları yaşandığını ancak bu kentlerde yer altı su kaynaklarının rezerv olarak korunduğunu dile getiren Prof. Dr. Yaşar, "Bursa'da suyun yüzde 10'u, Ankara ve İstanbul'da yüzde 1'i yer altından sağlanıyor. Onların yer altı suları rezerv olarak duruyor ama biz rezerv suyumuzu da harcadık" ifadelerini kullandı.

'SONSUZ BİR KAYNAK DEĞİL’

“Su bittiğinde İzmir biter” diyen Prof. Dr. Yaşar, kentte gece 23.00 ile sabah 05.00 arasında uygulanan kesintilerle günlük 100 bin metreküp su tasarrufu sağlandığını belirterek, "Kesintilerin 12 saate çıkarılması gerekiyor ki yer altı sularını koruyabilelim. Bu siyasi değil, bir başarıdır. Önemli olan İzmir nüfusunun yaşamını sürdürebilmesi. Haftada 2-3 gün kesinti yapılabilir. Kullanma suyunu azaltabiliriz ama tarımda suyu zamanında veremezsek kıtlık başlar. İzmir tarım açısından dünyanın da önemli merkezlerinden biri. Bu nedenle su yönetimi hayati önem taşıyor. İzmir'in suyunun yüzde 65-70'i yer altından geliyor. Bu sonsuz bir kaynak değil. Baraj 2-3 yılda dolar ama yer altındaki akifer 20-30 yılda doluyor. Bu nedenle yer altı sularını mutlaka koruma altına almalıyız" diye konuştu. (DHA)