İstanbul Boğazı'nın yelkovan kuşları, uydu vericileriyle anbean takip ediliyor
İstanbul Boğazı'nın yelkovan kuşları, uydu vericileriyle anbean takip ediliyor
Soyları tükenme tehlikesiyle karşı karşıya olan 30 yelkovan kuşunu İstanbul Boğazı'ndan geçtikleri sırada yakalayan akademisyenler, takip cihazı taktıkları kuşların üreme kolonilerini, beslenme alanlarını ve göç davranışlarını belirlemeye çalışıyor.
Haber Giriş Tarihi: 05.05.2024 13:10
Haber Güncellenme Tarihi: 05.05.2024 13:10
Kaynak: Haber Merkezi
breakingnews.com.tr
İSTANBUL (AA) - Nesli tehlikede olan yelkovan kuşlarının korunması
için proje yürüten akademisyenler, İstanbul Boğazı'ndan geçiş yapan 30
kuşu, uzun uğraşlar sonucu sırtlarına taktıkları uydu cihazlarıyla 24
saat takip ediyor.TÜBİTAK'ın desteğiyle Boğaziçi
Üniversitesi Çevre Bilimleri Enstitüsü öncülüğünde, Ege Üniversitesi
Biyoloji Bölümü, İstanbul Teknik Üniversitesi Avrasya Yer Bilimleri
Enstitüsü, İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Fakültesi, Akdeniz Bilim
Vakfı ve Türk Deniz Araştırmacıları Vakfından akademisyenler, Akdeniz
Havzası'ndaki ve Karadeniz'deki Yelkovan Kuşlarının Korunması" projesi
kapsamında ortak çalışma başlattı."Yeni Nesil
Genomik, Akustik ve GPS-GSM İzleme Yöntemleri kullanan akademisyen
ekibi, şubat ayında İstanbul Boğazı'na açılarak, deniz yüzeyine yakın
olacak şekilde iki bot arasına 50 metre şeffaf ağ gerdi.Ağa
takılan yelkovan kuşlarını dikkatle kurtaran akademisyenler, boy ve
kanat uzunluğu ile ağırlığını ölçtüğü kuşlardan kan örnekleri aldı.Ekip, dış özelliklerini de raporladığı kuşların sırt tüylerinin üzerine kibrit kutusu büyüklüğünde birer uydu vericisi taktı.Yapılan işlemlerin ardından tekrar doğaya salınan kuşlar, bilgisayar sistemiyle anbean takip edilmeye başlandı.Özel
şifreyle girilen sistemdeki haritada, numaralandırılan her kuşun sinyal
verdiği rotalar sarı çizgilerle görülebilirken, aynı yerde yakalanıp
cihaz takılan kuşların aynı göç rotasını kullanıp kullanmadıkları da
tespit edilebiliyor.Bilgiler Tarım ve Orman Bakanlığı ile paylaşılıyorProjeyle
ilgili AA muhabirine bilgi veren Boğaziçi Üniversitesi Çevre Bilimleri
Enstitüsü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Raşit Bilgin, Türkiye'deki yelkovan
kuşlarının Batı Akdeniz ve Ege Denizi'nde üreme kolonileri olduğunu, bu
kuşlarla İstanbul Boğazı'ndaki yelkovan kuşlarının akrabalık ilişkileri
olup olmadığını araştırdıklarını anlattı.Seferihasar,
Gökçeada, Fethiye, Olimpos ve Kaş'ta yelkovan kuşlarının bulunduğu
alanlara ses kayıt cihazları koyduklarını belirten Bilgin, "Özellikle
üreme döneminde olan yelkovan kuşlarının seslerini yakalarsak, oralarda
üreme kolonileri olduğunu anlayabileceğiz. Bu alanlar özel olarak
korunması gereken koloniler olacak. Türkiye'de şu anda yelkovan
kuşlarına ait üreme kolonileri olup olmadığını bilmiyoruz." dedi.Kuşlara
verici cihazları takarak hareketlerini uydu üzerinden takip ettiklerini
kaydeden Bilgin, kuşların korunmalarına katkıda bulunmak için
Türkiye'deki üreme kolonilerinin yerlerini, beslenme ve göç
davranışlarını tespit etmeyi amaçladıklarını söyledi.Yelkovan
kuşlarının neslinin tehlike altında olduğunu vurgulayan Bilgin, proje
sonunda elde ettikleri bilgileri Tarım ve Orman Bakanlığı ile paylaşarak
kuşların Türkiye'de korunmasına yönelik stratejiler geliştirilmesine
katkıda bulunmayı amaçladıklarını dile getirdi.Üçüncü yılda yakalamayı başardılarProjeye
başladıkları ilk 2 yılda kuşları yakalama çalışmalarının başarısız
olduğunu anlatan Bilgin, 3'üncü yılda benzer bir proje yürütmeyi
planlayan diğer üniversiteler ile işbirliği yaparak ekip
oluşturduklarını, sonrasında kuşları yakalamayı başardıklarını ifade
etti.Yelkovan kuşunu yakalamanın neredeyse
imkansız olduğunu ifade eden Bilgin, "Bunlar saatte 70 kilometre hıza
ulaşan kuşlar. İnanılmaz hızlı uçuyorlar. 3'üncü senede TÜDAV'dan Asaf
Ertan'ın 30 sene önce kullandığı, iki duba arasına bir ağ germe
yönteminin modifikasyonuyla ilerleyebildik. Ağın bir tarafı büyük bir
tekne, diğer ucu zodyak bottaydı. Bir de dışarda zodyak bot bulunuyordu.
Yelkovanlar, Boğaz göçleri süreçlerinde bu ağı görmeyerek
takılıyorlardı. Takıldıkları an, ortada olan zodyak müdahale etti, hemen
yelkovanları sudan topladık. Bu şekilde 30 yelkovanı yakaladık." diye
konuştu.Her gün sistemdeki haritaya bakıp
kuşların nerede olduğunu takip ettiklerini söyleyen Bilgin, kuşlara
takılan vericilerin, 3 ay sonra sırtlarından doğal bir şekilde
düşeceğini belirtti.Veri toplamaya ilk olarak
İstanbul Boğazı'nda başladıklarının altını çizen Bilgin, "Bu kuşların
günde 500 kilometreye yakın yol katettiğini, saatte 70 kilometre hıza
ulaştıklarını gözlemliyoruz. Çok ilginç davranışlar gösteriyorlar."
ifadesini kullandı.Batı Karadeniz ve Sivastopol'a gidiyorlarHaritaya
göre kuşların şu ana kadar daha çok Batı Karadeniz kıyıları ile
Ukrayna'nın Sivastopol şehrinin kıyılarında sinyal verdiğini, Doğu
Karadeniz kıyılarına gitmediklerini aktaran Bilgin, "Sivastopol
tarafında verimli bir beslenme alanı olduğunu görüyoruz. Doğu
Karadeniz'e geçtiklerini çok görmüyoruz. Daha yakın bölgeden beslenme
gereksinimlerini karşılayabilecekken daha uzun mesafeler katedip enerji
harcamayı tercih etmiyorlar diye anlıyoruz. Şu an için özellikle
Karadeniz kıyılarımızda üreme kolonisine ait veri yok gibi. Öyle bir
koloni olsa, orada uzun süre kalmasını ve sinyal vermesini beklerdik."
şeklinde konuştu.Cinsiyetlerini, akrabalık
ilişkilerini belirlemek için kuşların kan örneklerini aldıklarını dile
getiren Bilgin, veri toplama sürecinin devam ettiğini belirterek, proje
sonunda elde ettikleri bilgileri rapor haline getireceklerini söyledi.Muhabir: Başak Akbulut Yazar
Sizlere daha iyi hizmet sunabilmek adına sitemizde çerez konumlandırmaktayız. Kişisel verileriniz, KVKK ve GDPR
kapsamında toplanıp işlenir. Sitemizi kullanarak, çerezleri kullanmamızı kabul etmiş olacaksınız.
En son gelişmelerden anında haberdar olmak için 'İZİN VER' butonuna tıklayınız.
İstanbul Boğazı'nın yelkovan kuşları, uydu vericileriyle anbean takip ediliyor
Soyları tükenme tehlikesiyle karşı karşıya olan 30 yelkovan kuşunu İstanbul Boğazı'ndan geçtikleri sırada yakalayan akademisyenler, takip cihazı taktıkları kuşların üreme kolonilerini, beslenme alanlarını ve göç davranışlarını belirlemeye çalışıyor.
İSTANBUL (AA) - Nesli tehlikede olan yelkovan kuşlarının korunması için proje yürüten akademisyenler, İstanbul Boğazı'ndan geçiş yapan 30 kuşu, uzun uğraşlar sonucu sırtlarına taktıkları uydu cihazlarıyla 24 saat takip ediyor.TÜBİTAK'ın desteğiyle Boğaziçi Üniversitesi Çevre Bilimleri Enstitüsü öncülüğünde, Ege Üniversitesi Biyoloji Bölümü, İstanbul Teknik Üniversitesi Avrasya Yer Bilimleri Enstitüsü, İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Fakültesi, Akdeniz Bilim Vakfı ve Türk Deniz Araştırmacıları Vakfından akademisyenler, Akdeniz Havzası'ndaki ve Karadeniz'deki Yelkovan Kuşlarının Korunması" projesi kapsamında ortak çalışma başlattı."Yeni Nesil Genomik, Akustik ve GPS-GSM İzleme Yöntemleri kullanan akademisyen ekibi, şubat ayında İstanbul Boğazı'na açılarak, deniz yüzeyine yakın olacak şekilde iki bot arasına 50 metre şeffaf ağ gerdi.Ağa takılan yelkovan kuşlarını dikkatle kurtaran akademisyenler, boy ve kanat uzunluğu ile ağırlığını ölçtüğü kuşlardan kan örnekleri aldı.Ekip, dış özelliklerini de raporladığı kuşların sırt tüylerinin üzerine kibrit kutusu büyüklüğünde birer uydu vericisi taktı.Yapılan işlemlerin ardından tekrar doğaya salınan kuşlar, bilgisayar sistemiyle anbean takip edilmeye başlandı.Özel şifreyle girilen sistemdeki haritada, numaralandırılan her kuşun sinyal verdiği rotalar sarı çizgilerle görülebilirken, aynı yerde yakalanıp cihaz takılan kuşların aynı göç rotasını kullanıp kullanmadıkları da tespit edilebiliyor.Bilgiler Tarım ve Orman Bakanlığı ile paylaşılıyorProjeyle ilgili AA muhabirine bilgi veren Boğaziçi Üniversitesi Çevre Bilimleri Enstitüsü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Raşit Bilgin, Türkiye'deki yelkovan kuşlarının Batı Akdeniz ve Ege Denizi'nde üreme kolonileri olduğunu, bu kuşlarla İstanbul Boğazı'ndaki yelkovan kuşlarının akrabalık ilişkileri olup olmadığını araştırdıklarını anlattı.Seferihasar, Gökçeada, Fethiye, Olimpos ve Kaş'ta yelkovan kuşlarının bulunduğu alanlara ses kayıt cihazları koyduklarını belirten Bilgin, "Özellikle üreme döneminde olan yelkovan kuşlarının seslerini yakalarsak, oralarda üreme kolonileri olduğunu anlayabileceğiz. Bu alanlar özel olarak korunması gereken koloniler olacak. Türkiye'de şu anda yelkovan kuşlarına ait üreme kolonileri olup olmadığını bilmiyoruz." dedi.Kuşlara verici cihazları takarak hareketlerini uydu üzerinden takip ettiklerini kaydeden Bilgin, kuşların korunmalarına katkıda bulunmak için Türkiye'deki üreme kolonilerinin yerlerini, beslenme ve göç davranışlarını tespit etmeyi amaçladıklarını söyledi.Yelkovan kuşlarının neslinin tehlike altında olduğunu vurgulayan Bilgin, proje sonunda elde ettikleri bilgileri Tarım ve Orman Bakanlığı ile paylaşarak kuşların Türkiye'de korunmasına yönelik stratejiler geliştirilmesine katkıda bulunmayı amaçladıklarını dile getirdi.Üçüncü yılda yakalamayı başardılarProjeye başladıkları ilk 2 yılda kuşları yakalama çalışmalarının başarısız olduğunu anlatan Bilgin, 3'üncü yılda benzer bir proje yürütmeyi planlayan diğer üniversiteler ile işbirliği yaparak ekip oluşturduklarını, sonrasında kuşları yakalamayı başardıklarını ifade etti.Yelkovan kuşunu yakalamanın neredeyse imkansız olduğunu ifade eden Bilgin, "Bunlar saatte 70 kilometre hıza ulaşan kuşlar. İnanılmaz hızlı uçuyorlar. 3'üncü senede TÜDAV'dan Asaf Ertan'ın 30 sene önce kullandığı, iki duba arasına bir ağ germe yönteminin modifikasyonuyla ilerleyebildik. Ağın bir tarafı büyük bir tekne, diğer ucu zodyak bottaydı. Bir de dışarda zodyak bot bulunuyordu. Yelkovanlar, Boğaz göçleri süreçlerinde bu ağı görmeyerek takılıyorlardı. Takıldıkları an, ortada olan zodyak müdahale etti, hemen yelkovanları sudan topladık. Bu şekilde 30 yelkovanı yakaladık." diye konuştu.Her gün sistemdeki haritaya bakıp kuşların nerede olduğunu takip ettiklerini söyleyen Bilgin, kuşlara takılan vericilerin, 3 ay sonra sırtlarından doğal bir şekilde düşeceğini belirtti.Veri toplamaya ilk olarak İstanbul Boğazı'nda başladıklarının altını çizen Bilgin, "Bu kuşların günde 500 kilometreye yakın yol katettiğini, saatte 70 kilometre hıza ulaştıklarını gözlemliyoruz. Çok ilginç davranışlar gösteriyorlar." ifadesini kullandı.Batı Karadeniz ve Sivastopol'a gidiyorlarHaritaya göre kuşların şu ana kadar daha çok Batı Karadeniz kıyıları ile Ukrayna'nın Sivastopol şehrinin kıyılarında sinyal verdiğini, Doğu Karadeniz kıyılarına gitmediklerini aktaran Bilgin, "Sivastopol tarafında verimli bir beslenme alanı olduğunu görüyoruz. Doğu Karadeniz'e geçtiklerini çok görmüyoruz. Daha yakın bölgeden beslenme gereksinimlerini karşılayabilecekken daha uzun mesafeler katedip enerji harcamayı tercih etmiyorlar diye anlıyoruz. Şu an için özellikle Karadeniz kıyılarımızda üreme kolonisine ait veri yok gibi. Öyle bir koloni olsa, orada uzun süre kalmasını ve sinyal vermesini beklerdik." şeklinde konuştu.Cinsiyetlerini, akrabalık ilişkilerini belirlemek için kuşların kan örneklerini aldıklarını dile getiren Bilgin, veri toplama sürecinin devam ettiğini belirterek, proje sonunda elde ettikleri bilgileri rapor haline getireceklerini söyledi.Muhabir: Başak Akbulut Yazar
En Çok Okunan Haberler