Deprem, son dönemlerde ülkemizin en önemli gündemlerinden biri haline gelmiştir. Maalesef deprem konusunda alınan tedbirlerin yetersizliği zaman içinde hepimizin sorunu olmuştur. Özellikle, ülkemizde üst üste yaşanan deprem haberlerinden sonra sık sık televizyon programlarına gündem olarak getirilen, “Deprem olduğunda toplumumuz bu duruma ne kadar hazır? veya Binalarımız ne kadar sağlam?” gibi sorular hepimizi bu konuyla ilgili alarma geçirebilmekte ve bir çoğumuzun deprem korkusunu tetiklemektedir.

Depremlerde diğer doğal afetler gibi travmaya neden olabilir ve insanlar duygu, düşünce ve davranışlarına göre çeşitli tepkiler verebilirler. Ancak her insanın travmadan etkilenme düzeyi farklıdır.

Örneğin, depremi yaşamış kişi depremden etkilenmiş olsa da kişide travma sonrası stres bozukluğu görülmeyebilir. Buna rağmen depremi hissetmemesine rağmen yalnızca iletişim araçlarından takip eden birçok kişide de travma sonrası stres bozukluğu görülebilir. Dolayısıyla depremin yaşanabilme olasılığı bile psikolojimize zarar verebiliyor.

Deprem sonrasında; geceleri sık sık depremle ilgili kabuslar görebilir, gece uykuya dalmakta ve uykuyu sürdürmekte güçlük çekebilir, en ufak bir seste irkilebilir, korku, çaresizlik ve öfke gibi olumsuz duygu durumlarını yaşayabiliriz. Bunlarla birlikte bazı kişiler sıkıntı veren travmatik deneyimleri zihinlerinden uzak tutmak için kaçınma davranışları sergileyebilirken; bazı ise yaşadıkları olayı paylaşma ihtiyacı içinde olabilir. Ayrıca deprem sonrasında, deprem anında yaşananların bir kısmını hatırlayamayabiliriz. Tüm bunlar deprem korkusunun belirtileri olabileceği gibi travma sonrası stres bozukluğunun da belirtileridir. Travma sonrası stres bozukluğu, kişilerin doğrudan travmatik olaylar yaşaması sonucu veya başkalarının başına gelen olaylara tanıklık etmeleri sonucu ortaya çıkan, travmatik durumlar sonrasında meydana gelen stres bozukluğu olarak tanımlanabilir.

Deprem sonrasında psikolojimizi korumak için yapabileceklerimiz;
* Deprem anında yaşadıklarınızı konuşmaktan kaçınmayın.
* Duygularınızı, düşüncelerinizi, üzüntünüzü bastırmayın.
* Depremle ilgili duygu ve düşüncelerinizi yakınınızdakilerle paylaşın.
* Hayatın anlamını düşünün ve gelecek planları yapmaya çalışın.

Yaşadıklarınız karşısında kendinizi çaresiz, hiçbir şey yapamayacak durumda hissedebilirsiniz. Deprem yaşamış kişilerde tüm bu belirtilerin görülmesi normaldir, doğaldır.

Ancak bu yakınmalar azalmıyorsa, yaşamınızı güçleştiriyorsa, baş etmede zorlanıyorsanız bir uzmandan psikolojik destek alabilirsiniz.