SPK, Yatırımcı Tazmin Merkezi Yönetmeliği'nde değişikliğe gitti

Değişiklikler kapsamında, Yatırımcı Tazmin Merkezi'nin görev ve yetkilerine ilişkin maddelerde düzenlemeye gidildi. Buna göre, Yatırımcı Tazmin Merkezi, kendisine intikal etmiş sermaye piyasası araçlarının iadesine ilişkin işlemleri gerçekleştirecek.

Zaman aşımına uğrayan her türlü emanet ve alacaklar, Yatırımcı Tazmin Merkezi'ne gelir olarak kaydedilmeyecek, bunun yerine emaneten devralınacak. Bu kapsamda Merkez, emanet ve alacaklardan kaynaklanan hakların kullanımı ve iadesine ilişkin işlemleri yürütecek.

Yatırım hizmetleri ve faaliyetlerinden kaynaklanan her türlü emanet ve alacaklar ile bunlara bağlı faiz, kar payı ve diğer getiriler, hesap sahibinin yaptığı en son talep, işlem veya herhangi bir şekilde verdiği yazılı talimat tarihinden başlayarak 10 yıl içinde talep ve tahsil edilmemesi halinde zaman aşımına uğrayacak ve Yatırımcı Tazmin Merkezi'ne emaneten devredilecek. Daha önce zaman aşımına uğrayan her türlü emanet ve alacaklar, Yatırımcı Tazmin Merkezi'ne gelir olarak kaydediliyordu.

Bu kapsamda Yatırımcı Tazmin Merkezi, Takasbank ve Merkezi Kayıt Kuruluşu'nun (MKK) ilgili mevzuatındaki görev ve yükümlülüklerinden de muaf olacak.

Söz konusu değişiklikle Yatırımcı Tazmin Merkezi'nin, zaman aşımına uğramış emanet ve alacaklar üzerinde tek hak sahibi konumu ortadan kalkarken, yeni yönetmelikte zaman aşımına uğrayan varlıkların emaneten devredilmesi sürecinde MKK ve Takasbank'ın görev ve sorumlulukları da belirlendi.

Yatırımcı Tazmin Merkezi'nin görev ve yetkilerinde yapılan düzenleme gereği, zaman aşımına uğrayan emanet ve alacakların devredilmesi, iadesi, bunlar için başvuru şekli gibi alt maddelerde de değişikliğe gidildi.

Bu kapsamda Yatırımcı Tazmin Merkezi'nin gelirlerini oluşturan maddelerden "Yatırımcı Tazmin Merkezi'ne intikal eden sermaye piyasası araçlarının satışından elde edilen gelirler" çıkarılırken, merkezin mal varlığının kullanım esaslarına ilişkin maddeye "Yatırımcı Tazmin Merkezi'ne emaneten devrolunan emanet ve alacaklara ilişkin tedbir, haciz ve benzeri her türlü idari ve adli talepler Yatırımcı Tazmin Merkezi tarafından Takasbank'a bildirilerek yerine getirilir." ifadesi eklendi.

Yatırımcı Tazmin Merkezi'nin aidatları, hesaplanması ve tahsili kapsamındaki maddelerde yapılan değişiklikle de tüm yatırım kuruluşlarının giriş aidatı ödeyerek Merkez'e katılması zorunlu kılındı. Kurul tarafından faaliyet izni verilmesinin uygun görülmesini müteakip, yetki belgesi verilmeden önce yatırım kuruluşları tarafından 50 bin lira giriş aidatı yatırılacak. Giriş aidatı, Vergi Usul Kanunu uyarınca her yıl ilan edilen yeniden değerleme oranını geçmemek üzere SPK tarafından belirlenen oranda artırılacak.

Tezgahüstü türev araçlar üzerinden yatırımcı sayısına göre hesaplanan aidatlarda ise artırıma gidildi. Buna göre yatırım kuruluşlarının aidatı, tezgahüstü türev araç işlemlerinde sözleşme büyüklüklerinin toplamı 1 milyon liranın altında olan her bir yatırımcı için 500 lira, 1 milyon lira veya üzerinde olan her bir yatırımcı için ise 1000 lira dikkate alınarak hesaplanacak. Söz konusu tutarlar daha önce sırasıyla 50 lira ve 100 lira düzeyinde bulunuyordu.

Bu arada zaman aşımına uğrayacak hesaplar için alt sınır da 100 liradan 250 liraya yükseltildi.

Yapılan düzenlemeler sonucu, yönetmeliğe ayrıca zaman aşımına uğrayan varlıkların iade başvurularının sonuçlandırılması ve iadelerin gerçekleştirilmesine ilişkin bir madde de eklendi.

Öte yandan, 22 Nisan 2021 öncesinde zaman aşımı süresi dolan emanet ve alacakların tabi olacağı mevzuat ile 22 Nisan'dan yıl sonuna kadar olan süre için zaman aşımı devirlerinin yerine getirilmesine yönelik iki ayrı geçici maddeye de yeni yönetmelikte yer verildi.