Avrupa Konseyi AİHM kararlarını uygulamayan Yunanistan’ı bir kez daha uyardı

Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi, Yunanistan’ı Batı Trakya Türk azınlığına ilişkin Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin (AİHM) kararlarının uygulanması ve örgütlenme özgürlüğüyle ilgili davaların derhal karara bağlanması konusunda bir kez daha uyardı.

Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesinden yapılan açıklamada, AİHM kararlarını denetlemek üzere Fransa’nın Strazburg kentinde 7-9 Haziran tarihleri arasında gerçekleştirilen toplantıda Batı Trakya Türk toplumuna ait derneklerle ilgili “Bekir Usta davaları grubunun” yeniden incelendiği belirtilerek, Yunan makamlarının Yunanistan’ın Batı Trakya Türk azınlığına karşı mahkum edildiği davalarda alınan kararları uygulamadığı, derneklerin tescil ve kayıt ile ilgili olumsuz kararların AİHM kararları doğrultusunda tekrar incelenmesi yönündeki taleplerin ilkelere aykırı şekilde yerel mahkemelerce reddedildiği kaydedildi.

Toplantıda kabul edilen geçici kararda, Komite’nin Yunanistan’ın İnsan Hakları Sözleşmesi'nin örgütlenme özgürlüğüyle ilgili 11. maddesini ihlal ettiğine karar verdiği not edilen açıklamada, “Bakanlar Komitesi, Yunanistan'ı uzun süredir devam eden örgütlenme özgürlüğü davalarını çözmeye şiddetle çağırıyor.” ifadesine yer verildi.

Açıklamada, Yunanistan’ın AİHM hükümlerine uyma yükümlülüğü bulunduğu vurgulanarak, "Bakanlar Komitesi, bu hafta kabul edilen geçici kararda, başvuranların şikayetlerinin, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin ilgili kararlarından 13 yıl sonra, Yunan mahkemeleri tarafından esasına göre yeniden incelenmediği konusundaki derin endişesini yinelemiştir. Komite, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarına uyma yükümlülüğünün, iç hukuku yorumlarken yerel mahkemeler için de geçerli olduğunun altını çizdi.” değerlendirmesinde bulunuldu.

Bakanlar Komitesi açıklamasında, “Bekir Usta ve Diğerleri Dava Grubu" ile ilgili gelişmelerin Komite’nin Eylül 2021’de gerçekleştirilecek toplantısında yeniden incelenmeye alınmasının kararlaştırıldığı da aktarıldı.

Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi, daha önce de Batı Trakya'da Türk dernekleri ile ilgili açılan davalarda haksız bulunan Yunanistan'a, AİHM kararlarını uygulama çağrısında bulunmuştu.

Yunanistan'ın, Batı Trakya Türk azınlığınca Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine başvurulan davalarda mahkum edildiği kararları 13 yılı aşkın süredir uygulamaması azınlık temsilcileri tarafından da tepkiye neden oluyor. Yunanistan, Batı Trakya'daki Türk azınlık tarafından kurulan bazı dernekleri, Türklerin etnik azınlık olduğu görüşünü savunmak amacıyla kurulduğu iddiasıyla faaliyetlerine izin vermemiş ve kapatmıştı. AİHM ise Yunanistan'ın Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin toplanma ve örgütlenme özgürlüğüne ilişkin 11'inci maddesini ihlal ettiğine hükmetmişti.

Mahkeme ayrıca, derneklerin amaçlarının ülkede etnik azınlık olduğu görüşünü savunmak olsa bile bunun demokratik toplum için tehdit olarak değerlendirilemeyeceği kanaatine varmıştı. AİHM, "İskeçe Türk Birliği" davasında 2008'de, Hasan Bekir Usta ve arkadaşlarının açtığı dernekle ilgili davada da 2007'de Yunanistan'ı mahkum etmişti. Davacıların o dönemden bu yana AİHM kararlarının uygulanmasına yönelik yaptığı iç hukuk başvuruları ise sonuçsuz kalıyor.